Bandyci, którzy przemierzają kraj, włamując się i rabując co popadnie, to obrazek, który znamy z filmów sensacyjnych o napadach i włamaniach albo z kultowych komedii, jak film Chrisa Columbusa – „Kevin sam w domu”. Tym samym wizja takich przestępstw w naszym życiu wydaje się dość odległa i mało prawdopodobna. Czy tak właśnie powinniśmy je postrzegać? Rzeczywistość często okazuje się zupełnie inna – dowiedz się, co robić w trakcie i po włamaniu do domu lub mieszkania, by zadbać o swoje bezpieczeństwo.
Pojęcie kradzieży z włamaniem w prawie
Kradzieże z włamaniem – statystyki Komendy Głównej Policji
Pojęcie kradzieży z włamaniem jest jednym z kluczowych pojęć prawa karnego i stanowi poważne przestępstwo. W odróżnieniu od zwykłego rabunku kradzież z włamaniem polega na przełamaniu wbrew woli właściciela rzeczy zabezpieczeń chroniących mienie, takich jak zamknięcie drzwi, okien czy innych wejść do pomieszczeń, pojazdów lub samochodu z użyciem przemocy bądź podstępu. Pojęcie to obejmuje różne metody złamania zabezpieczeń w celu przywłaszczenia rzeczy, w tym użycia klucza, narzędzi lub siły. O włamaniu można mówić tylko wtedy, gdy zamknięte pomieszczenie lub pojazd były zabezpieczone celowo. Niezależnie od wartości utraconych rzeczy kradzież z włamaniem zawsze uważa się za przestępstwo, a nie tylko wykroczenie. Kara jest tu surowsza niż w przypadku kradzieży, gdyż intruz dokonuje włamania do miejsca chronionego.
Uszkodzenie mienia, np. wybicie szyby, zniszczenie rzeczy, skutkuje odpowiedzialnością karną. Zgodnie z art. 279 kodeksu karnego taki czyn podlega karze pozbawienia wolności, a jej wymiar – zwykle od 1 do 10 lat, jednak maksymalna kara może wynieść nawet 25 lat więzienia – zależy od kilku czynników, takich jak wartość skradzionych przedmiotów, sposób działania sprawcy kradzieży czy okoliczności sprawy. Niekiedy możliwe jest zawieszenie kary: np. gdy kradzież dotyczy rzeczy o niewielkiej wartości albo sprawca naprawił wyrządzoną szkodę. W związku z różnymi zależnościami między rodzajem zabezpieczeń a metodą ich przełamania sąd analizuje, jak doszło do pokonania zabezpieczeń. Przypadki włamań mogą dotyczyć różnych pomieszczeń bądź pojazdów, a skuteczność zamknięcia i zabezpieczeń ma istotne znaczenie dla kwalifikacji czynu i późniejszej wysokości kary.
Najbardziej wiarygodną odpowiedź na to pytanie dają policyjne statystyki. Czego możemy się z nich dowiedzieć? Z danych tych wynika, iż w ciągu ostatnich dwudziestu lat liczba przestępstw w postaci kradzieży z włamaniem spadła aż o 80%. To doskonała wiadomość, tym bardziej, że jednocześnie wzrosła ich wykrywalność – z 23,5% w 1999 roku aż do 44,4% w roku 2019. Czy oznacza to, że możemy się czuć bezpiecznie? Niestety nie, bo choć policyjne dane napawają optymizmem, to wciąż każdego roku dochodzi w naszym kraju do około 70 000 przypadków kradzieży z włamaniem do mieszkania bądź domu.
Czy to dużo? Wystarczy sobie wyobrazić, że co 7,5 minuty gdzieś w Polsce dochodzi do takiego przestępstwa. Niepokoi również fakt, że od 2017 roku ilość czynów z tej kategorii stopniowo rośnie. Prym wiodą województwa: mazowieckie, dolnośląskie i śląskie. W samej Warszawie i 9 powiatach podlegających Komendzie Stołecznej Policji, tylko w lipcu 2020 r. odnotowano niemal 4000 włamań i kradzieży. Dla porównania: w tym samym czasie stwierdzono 20 zabójstw, 60 gwałtów oraz 160 bójek i pobić. Skala jest więc ogromna, a kradzieże z włamaniem zajmują niechlubne drugie miejsce, zaraz po zwykłych kradzieżach, wśród najczęściej spotykanych rodzajów przestępstw uciążliwych dla społeczeństwa, notowanych przez Policję.
Kto pada ich ofiarą? Najczęściej są to właściciele nieruchomości w miastach i na obrzeżach miast, czyli wszędzie tam, gdzie mieszkańcy odznaczają się większą zamożnością. Jednocześnie warto zauważyć, że ofiarami nie są wyłącznie właściciele wyposażonych w luksusowe dobra mieszkań i domów. Rzadziej dochodzi do kradzieży z włamaniem na wsiach, gdzie trudniej zachować anonimowość, choć i tam tego typu przestępstw nie brakuje. Policyjne dane nie pozostawiają wątpliwości – kradzieże z włamaniem do domów i mieszkań to poważny problem.
Co ciekawe, tendencję wzrostową w kwestii liczby kradzieży z włamaniami odnotowuje nie tylko polska policja. Oczywiście można też spekulować, czy obecna sytuacja gospodarcza, związana z pandemią koronawirusa i kryzysem gospodarczym, nie skłoni przestępców do wzmożonej aktywności w najbliższych miesiącach i latach. Mimo zwiększonej wykrywalności włamań rosnąca ich liczba nie pozostawia złudzeń, dlatego warto wiedzieć, jakie działania podjąć w obliczu realnego zagrożenia.
Co zrobić, gdy złodziej jest w domu?
Jeśli będziesz słyszeć nieznajome głosy lub dźwięki, to intruzi prawdopodobnie wciąż są w Twoim mieszkaniu. Bardzo istotne jest teraz właściwe postępowanie. Przede wszystkim trzeba zachować spokój i ustrzec się paniki, co w takim położeniu nie jest łatwe.
- Wycofaj się albo ukryj. Jeśli wszedłeś do domu, lepiej będzie natychmiast go opuścić, a idealnie - zamknąć od zewnątrz, dzięki czemu intruzom będzie znacznie trudniej uciec. Zatrzymaj się u sąsiadów albo w samochodzie. Jeżeli jednak nie możesz wyjść z mieszkania, to schowaj się w bezpiecznym miejscu, np. w pokoju z drzwiami zamykanymi od środka.
- Ustal, gdzie są włamywacze. Nasłuchując dźwięków albo obserwując dom z zewnątrz postaraj się w miarę możliwości określić aktualne miejsce przebywania złodziei. Pod żadnym pozorem nie wchodź w kontakt z napastnikami, gdyż może to pobudzić ich do zachowań agresywnych. Gdyby jednak doszło do konfrontacji, nie poddawaj się emocjom, mów do nich spokojnie i unikaj gwałtownych ruchów.
- Wezwij pomoc. Z bezpiecznego miejsca zadzwoń pod numer alarmowy 112 lub 997 i zgłoś włamanie do mieszkania podając niezbędne i ważne informacje, w tym adres Twojej posesji. Bardzo przydatny będzie kierunek ucieczki włamywaczy i dane ich pojazdu, o ile udało Ci się te informacje uzyskać. Takie informacje mogą stanowić istotne dowody w sprawie i znacząco pomóc Policji w dalszym postępowaniu. Jeśli dom jest pod nadzorem firmy ochroniarskiej, skontaktuj się z nią i poproś o patrol interwencyjny.
Jak się zachować po włamaniu do domu?
Po włamaniu do mieszkania należy zachować spokój i unikać samodzielnego ingerowania w miejsce zdarzenia, aby nie zniszczyć śladów. Niezależnie od sytuacji, warto jak najszybciej zgłosić kradzież z włamaniem odpowiednim służbom. Gdy przyjadą funkcjonariusze, będą starać się ująć intruzów, jeśli ci ciągle pozostają na miejscu. W przeciwnym razie przystąpią do zabezpieczenia śladów włamania.
Policja poprosi Cię o ustalenie, co zabrali złodzieje. Przechodząc przez kolejne pomieszczenia spisz listę ukradzionych przedmiotów i zrób jej zdjęcie, aby mieć kopię. Istotne jest, aby niczego nie dotykać, aż policjanci zabezpieczą ślady. Być może wcześniej sfotografowałeś kosztowności, które akurat padły łupem intruzów - przekaż te zdjęcia funkcjonariuszom, najlepiej z paragonami zakupu tych rzeczy.
Jeśli włamywacze ukradli Twój portfel i/albo telefon, nie zapomnij o natychmiastowym zastrzeżeniu dowodu osobistego, kart bankowych, dowodu rejestracyjnego auta i zgłoszeniu kradzieży telefonu swojemu operatorowi.
Zgłoszenie kradzieży z włamaniem powinno nastąpić niezwłocznie po odkryciu zdarzenia, najlepiej dzwoniąc pod numer alarmowy 112 lub 997. Po zgłoszeniu przestępstwa sprawa trafia do prokuratury, która prowadzi dalsze postępowanie. W jego trakcie mogą być przesłuchiwani świadkowie, a także zbierane dodatkowe dowody mające na celu ustalenie tożsamości sprawcy i okoliczności zdarzenia.
Następną rzeczą będzie zgłoszenie szkody ubezpieczycielowi mieszkania, o ile uprzednio zawarłeś odpowiednie ubezpieczenie. Tylko wtedy osobie pokrzywdzonej przysługuje prawo dochodzenia odszkodowania za poniesione straty.
Jak chronić się przed włamaniem do mieszkania lub domu?
Tendencja wzrostowa w zakresie wspomnianych przestępstw skłania, by sięgnąć po środki, które pomogą chronić mienie przed włamywaczami. Z pomocą właścicielom przychodzą produkty bezpieczne, w tym antywłamaniowe drzwi i okna, rolety, kraty, solidne bramy i ogrodzenia. Trwałe zabezpieczenia wymagają sił i czasu, aby je sforsować i sprawiają, że złodzieje w domu zostawiają więcej śladów. Sprawdzajmy więc przed każdym wyjściem z mieszkania, czy drzwi i okna są dokładnie zamknięte – to podstawa ochrony przed włamaniem, ponieważ stanowią one pierwszą przeszkodę, którą sprawca musi pokonać. Wszystko to zwiększa ryzyko niepowodzenia, a nawet przyłapania włamywacza na gorącym uczynku. To skutecznie zniechęca do podjęcia próby włamania do domu. Nie bez znaczenia jest też automatyka, w tym systemy alarmowe czy kontrola dostępu.
A jeśli to zawiedzie? Pozostaje właściwe zabezpieczenie mienia. Towarzystwa ubezpieczeniowe, które wnikliwie analizują zgłaszane szkody kradzieżowe, zgodnie przyznają, że łupem złodziei najczęściej padają przedmioty o dużej wartości i jednocześnie małych gabarytach – wszystko, co można szybko i łatwo wynieść. Tym samym w praktyce przeważnie jest to biżuteria, zegarki, gotówka, elektronika i inne drobne przedmioty, jakie łatwo spieniężyć. Wszystkie tego typu rzeczy najłatwiej zabezpieczyć umieszczając je w sejfie o sprawdzonej odporności na użycie przyrządów służących do włamania. Już nawet niewielkich rozmiarów dyskretny sejf domowy, jakich nie brakuje w ofercie Hartmann Tresore, może znacząco zwiększyć bezpieczeństwo mienia i zapobiec szkodom. W takim sejfie można też umieścić dokumenty, nośniki danych i pamiątki, czyli wszystko to, czego utrata lub zniszczenie byłoby szczególnie dotkliwe.
Wniosek: najlepiej zastosować kilka rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo – tak na zewnątrz budynku, jak i wewnątrz – w przypadku sforsowania zewnętrznej bariery. Ułatwiamy zadanie rabusiom, jeśli nasz dom nie ma odpowiedniego oświetlenia. Pomyślmy o założeniu systemu antywłamaniowego z czujnikami ruchu i alarmem, aby osiągnąć optymalny poziom bezpieczeństwa. Warto też regularnie sprawdzać stan techniczny zabezpieczeń, gdyż tylko skuteczne środki bezpieczeństwa pomogą zmniejszyć ryzyko włamania i kradzieży. Bądźmy zatem zapobiegliwi i nie dajmy się złodziejom – również nie dzieląc się potencjalnie przydatnymi dla włamywaczy szczegółami dotyczącymi naszego statusu materialnego czy planów urlopowych na portalach społecznościowych.
Myślisz o kupnie sejfu, ale nie wiesz, jaki model wybrać? Odwiedź stronę Hartmann Tresore i skontaktuj się z naszymi doradcami.
Zainteresują Cię również inne nasze publikacje:
